БАӘ Президент кубогы 2025: турнирге шолу және Қазақстанның ат спорты федерациясының қорытындылары
2025 жылдың 26–30 қарашасы аралығында Мәскеуде конкур бойынша Біріккен Араб Әмірліктерінің 4-ші Президент Кубогы өтті. Бұл турнир бірнеше жыл ішінде Еуразия кеңістігіндегі ат спорты күнтізбесінің маңызды бөлігіне айналған бірегей спорттық-дипломатиялық шара ретінде танылды. Турнирдің басты ерекшелігі – Президент Кубогының бастамашы елдің аумағынан тыс жерде өтуі. Бұл оның халықаралық мәртебесін және терең мәдени мағынасын айқын көрсетеді.
Іс-шараның бастамашысы – Ресей Федерациясындағы Біріккен Араб Әмірліктерінің Төтенше және Өкілетті Елшісі, Қазақстанда бұрын дипломатиялық қызмет атқарған және еліміздегі ат спортының дамуымен жақсы таныс доктор Мохаммед Ахмед Сұлтан Эсса әл-Джабер. Елшінің жеке қолдауы мен белсенді қатысуы турнирдің өкілеттік деңгейін айтарлықтай көтерді.
Қазақстанның Ат спорты федерациясынан шараға ресми делегация қатысты. Оның құрамында: федерация вице-президенті Дәурен Ахметов, Федерация Президентінің кеңесшісі Сергей Буйкевич, бас бапкер Асет Толқымбеков және мемлекеттік бапкер Азамат Хасенов болды. Делегация жарысты екінші қабаттағы арнайы шолу алаңынан бақылап, турнирдің ұйымдастырушылық және техникалық деңгейін толық көлемде бағалауға мүмкіндік алды.
Жарыстар кешкі уақытта Maxima Park жабық аренасында өтті. Трибунадағы орындардың барлығы толып, көрермендер тіпті өткелдер мен дәліздерде тұрып тамашалады. Бұл турнирге деген қызығушылықтың өте жоғары екенін көрсетті. Бағдарлама шоу-элементтерімен сүйемелденіп, шараға жарқын спорттық мереке түріндегі атмосфера берді.
Спорттық бөлім жоғары деңгейдегі күрделілігімен ерекшеленді. 29 қарашада өткен Гран-при жарысы олимпиадалық стандарттағы ең жоғарғы биіктікте — 160 см деңгейінде ұйымдастырылды. Маршрут 15 секіруден, 12 кедергіден және 2 гиттен тұрды. Турнирге Ресей, Қырғызстан және Беларусьтен және т.б. келген 23 жұп қатысты. Жеңімпаз атанған — ресейлік шабандоз Сергей Петров, ал екінші орын қырғызстандық Андрей Лысенкоға бұйырды. Қиындық деңгейінің жоғары болуына байланысты кейбір спортшылар маршрут барысында жарысты тоқтатуға мәжбүр болды. Турнир аймақтың әлемдік деңгейде бақ сынай алатын мықты спортшылары бар екенін тағы бір мәрте көрсетті.
Өкінішке қарай, биыл Қазақстан шабандоздары турнирге қатысқан жоқ. Алайда Қазақстанның Ат спорты федерациясы Президентінің кеңесшісі Сергей Буйкевичтің айтуынша, қазақстандық команда мұндай биіктікте толыққанды бәсекеге қабілетті. 2025 жылдың көктеміндегі жарыстар ұлттық құраманың қажетті дайындық деңгейіне ие екенін көрсетті. Келесі маусым шешуші болмақ, спортшылар халықаралық старттарға қатысуды жоспарлап отыр. Олардың қатарында Астанада өтетін Әлем Кубогының кезеңі, Еуразиялық лиганың финалы және Азия ойындарына дайындық бар. Бұл жарыстар ұлттық конкур мектебінің одан әрі дамуына берік негіз қалдырады.
Президент Кубогы Еуропа, Кавказ және Орталық Азияның 11 елін біріктіретін Еуразиялық ат спорты қауымдастығы үшін айрықша маңызға ие. Турнир қауымдастық аясындағы өзара ынтымақтастық кең аудиторияға тартымды, бәсекеге қабілетті спорттық іс-шаралар ұйымдастыруға мүмкіндік беретінін көрсетті. Кубоктың ұйымдастырушылық тәсілдері мен спорттық стандарттары Федерация Қазақстанда қолдануды жоспарлап отырған үлгі ретінде қарастырылуда.
Федерация вице-президенті Дәурен Ахметовтің айтуынша, турнирдің ұйымдастыру құрылымы айқын болып, спорттық бағдарламаны құруда жан-жақты ойластырылған тәсіл қолданылған. Жоғары классты жылқылардың қатысуы маршруттардың техникалық деңгейін көтерді. Ахметов мұндай жарыстарды бақылау халықаралық стандарттарды тәжірибе жүзінде түсінуге мүмкіндік беретінін және осы тәжірибені ұлттық турнирлерді дайындауда тиімді пайдалануға болатынын атап өтті.
Дистанциялық жарыстар бағытының маңызы ерекше. Бұл дисциплинада Қазақстан мен Біріккен Араб Әмірліктері көп жылдан бері тығыз ынтымақтастық орнатып келеді. Қазақстандық шабандоздар Әмірліктерде өтетін халықаралық старттарда табысты өнер көрсетуде, ал БАӘ-ден келген төрешілер, ветеринар мамандар және ұйымдастырушылар жыл сайын Алматы, Маңғыстау аймағы және басқа да өңірлерде өтетін Қазақстан жарыстарында жұмыс істейді. Адай тұқымды жылқылар эндюранс бағытында өзінің жоғары бәсекеге қабілеттілігін дәлелдеп, бұл дисциплинаның әрі қарай дамуына берік негіз қалыптастырып отыр.
Астана өңірдің спорттық орталығы ретіндегі мәртебесін күшейтіп келеді. 2026 жылы Евразиялық лиганың финалын өткізу туралы шешім серіктестер тарапынан сенім авансы ретінде қарастырылып, Федерациядан жоғары деңгейдегі ұйымдастырушылық жауапкершілікті талап етеді.
БАӘ Президентінің Кубогы спорттық алаңның халықаралық диалог орнатуға, мәдени алмасуға және мемлекеттер арасындағы ынтымақтастықты нығайтуға қалай қызмет ете алатынын айқын көрсетті. Сергей Буйкевичтің пікірінше, бұл турнирден түйген басты ой — қазақстандық спортшылардың халықаралық жарыстарға қатысу ауқымын кеңейту, шетелдік серіктестермен ынтымақтастықты тереңдету және Астанадағы елшіліктермен жұмыс жүргізуді жандандыру қажеттігі. Мұндай өзара іс-қимыл форматы ат спортының спорттық қана емес, мәдени-дипломатиялық қырын да күшейтіп, оның дамуына жаңа серпін береді.